لجستیک هوشمند از ایده تا واقعیت

گردآوری و ترجمه: صالح آچاک، محمد احمدی
ناشر: شرکت چاپ و نشر بازرگانی
سال انتشار: 1396
نوبت چاپ: اول
تعداد صفحات: 249 صفحه

در انبار موجود نمی‌باشد

پیشگفتار

صنعت زنجیره تأمین یکی از پیچیده‌ترین و در عین حال تاثیرگذارترین صنایع هر کشور از لحاظ فراهم کردن تسهیلات و امکانات مرتبط با تولید، انبارداری، عرضه و توزیع کالا و خدمات محسوب می‌گردد. در واقع برای ایجاد ارتباط بین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان، فرآیندهای متعددی وجود دارد که با گسترش دامنه و حجم فعالیت در این عرصه، تحقق شاخص‌های مرتبط با بهره‌وری در ایجاد این ارتباط، به شدت پیچیده می‌شود. اصلی‌ترین شاخص در این حوزه «قیمت تمام شده» است، آمارها حاکی از این واقعیت است که هزینه‌های مرتبط با زنجیره تأمین، می‌تواند بین ۳۵ تا ۴۰ درصد، قیمت تمام شده را برای تولیدکننده و مصرف‌کننده افزایش دهد. به این ترتیب صنعت لجستیک در ذات خود به دنبال یافتن و پیاده‌سازی راه‌حل‌های مناسب برای کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری عملیات و فرآیندهاست.

در این میان، توسعه فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی، زمینه ایجاد یک انقلاب بزرگ در صنعت زنجیره تأمین را فراهم آورده است. فناوری‌هایی که با یکپارچه‌سازی و بهره‌گیری ارزش‌افزا از یکدیگر، این قابلیت را ایجاد می‌کنند که ضمن کاهش چشمگیر در هزینه‌ها، کیفیت محصول دریافتی را ارتقاء داده و خدمات ارزش افزوده بسیاری را برای بازیگران صنعت به وجود آورند.

شرکت‌های پست، در جایگاه شبکه‌های وسیع و سراسری برای برقراری ارتباطات فیزیکی، همواره ظرفیت‌های خوبی برای ایجاد ارزش در زنجیره تأمین شرکت‌های کوچک و متوسط داشته‌اند. این موضوع با توسعه ارتباطات الکترونیک و در نتیجه کاهش حجم پستنامه‌ها، از سوی خود شرکت‌های پستی مورد توجه ویژه قرار گرفت و ادارات پیشرو، برنامه‌های مختلفی را در این عرصه طراحی و پیاده‌سازی کردند. ضمن آنکه همواره بهره‌گیری از نوآوری و فناوری‌های مختلف، از جمله فناوری‌های ارتباط و اطلاعاتی، به عنوان یک رویکرد کلان مدنظر بوده است.

با توجه ماهیت عمدتا فیزیکی کسب و کارهای حوزه زنجیره تأمین، روند خودکارسازی و بهره‌برداری از فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی در این صنعت همواره با چالش‌هایی روبرو بوده است. سرعت شگفت‌انگیز تجارت الکترونیک در دنیا، نوآوری‌های جدید حاصل شده در زیرساخت‌‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات و رویکرد مشتریان به دریافت هر چه بیشتر خدمات با ارزش افزوده، ابرشرکت‌های لجستیکی، نظیر DHL و غول‌های فناوری دنیا در عرصه فناوری، نظیر گوگل وحتى فروشگاه های اینترنتی بین‌المللی، همانند آمازون که بخش عمده موفقیت خود را مدیون لجستیک هستند، را بر آن داشت تا تحقیقات گسترده‌ای در خصوص استفاده از فناوری‌‎های خودکارسازی، اطلاعاتی و ارتباطی در لجستیک آغاز نمایند.

کتاب حاضر ماحصل تحقیقات بخشی از مجموعه DHL با عنوان «بینش‌های لجستیکی» است که در آن به روند تاثیرات بالقوه و بالفعل فناوری‌های جدید در لجستیک پرداخته شده است. فصل‌های این کتاب براساس روند تاریخی تحقیقات صورت گرفته از سال ۲۰۱۳ الی ۲۰۱۶ گردآوری و ترجمه شده‌اند.

مباحث مربوط به داده‌های عظیم، واقعیت افزوده شده و لجستیک همه کاره کاملا مبتنی بر فناوری‌های نوین اطلاعاتی نظیر سامانه‌های رایانش ابری است. حسگرهای ارزان قیمت و اینترنت اشیاء به تاثیر فناوری‌های جدید ارتباطی و تاثیر آن در لجستیک می‌پردازد. فناوری‌های هوش مصنوعی و خودکارسازی هم در فصل‌های مربوط به خودروهای بدون سرنشین، پهبادها و رباتیک، زمینه‌های مورد نظر برای لجستیک هوشمند را بررسی نموده است. کاربرد این فناوری‌ها در هر سه فرآیند اصلی صنعت زنجیره تأمین و لجستیک یعنی حمل‌ونقل، انبارداری و توزیع با جزئیات کامل مطالعه و نمونه‌های موفق و تحقیقات آتی که در این زمینه در حال انجام است، در کتاب «لجستیک هوشمند» مطرح شده‌اند.

رویکرد اصلی برای گردآوری و ترجمه مطالبی که ماحصل آن کتاب حاضر است، توجه به نیاز کشور و شرکت ملی پست برای راه‌اندازی هر چه دقیق‌تر و سریع‌تر مفهوم لجستیک می‌باشد. سرویس‌های مبتنی بر صنعت زنجیره تأمین، از یک سو ظرفیت‌های بسیار بالایی در بازار کسب و کار دارند و می‌توانند اثربخشی قابل توجهی در افزایش بهره‌وری ملی و ایجاد ارزش افزوده برای صاحبان کسب و کار داشته باشند و از سویی در بازار ارتباطات پستی که با چالش جدی در کاهش ترافیک مرسولات بخش پستنامه دست و پنجه نرم می‌کند، راهکاری مناسب برای جایگزین کردن ترافیک‌های جدید می‌باشند.