کتاب شطرنج خرید: ۶۴ روش برای کاهش هزینه و افزایش ارزش

پیشگفتار

پس از جنگ جهانی دوم و فشار بر صنایع برای کاهش قیمتها و افزایش رقابت، صنایع در پی کاهش هزینه‌های خود در تولید محصولات به‌منظور ماندگاری و ادامه حیات بودند. در این راستا مدیران و صاحبان صنایع از روشهای مختلفی همچون: برنامه‌ریزی تولید، زمانبندی تولید، زمان‌سنجی، الگوهای چیدمان ماشین‌آلات، مکانیابی، ارتقای بهره‌وری نیروی کار، ارتقای تکنولوژی و امثال اینها بهره بردند. وجه مشترک همه این روشها متمرکز بودن به درون بنگاه و تلاش درجهت کاهش هزینه‌ها در درون بنگاه یا کارخانه می‌باشد. هرچند این روشها تا دهه ۷۰ میلادی تا حد زیادی پاسخگوی نیاز صاحبان صنایع در کاهش هزینه‌ها و افزایش توان رقابت‌پذیریشان بود ولی در اوایل دهه ۸۰ دیگر تنها توجه به درون سازمان برای کاهش هزینه کافی نبود و سازمانها برای بقا در نظام اقتصادی که به‌سرعت دستخوش تغییرات بود و انعطاف‌پذیری و تولید اقتصادی از شروط ادامه حیات در چنین محیطی بود، ناچار از تعامل با سایر سازمانها همنوع و وابسته شدند.

از اینرو، در دهه نود میلادی به همراه بهبود در فرآیندهای تولید و به‌کارگیری الگوهای مهندسی مجدد، مدیران بسیاری از صنایع دریافتند که برای ادامه حضور در بازار تنها بهبود فرآیندهای داخلی و انعطاف‌پذیری در توانایی‌های سازمان کافی نیست؛ بلکه تامین‌کنندگان قطعات و مواد نیز باید موادی با بهترین کیفیت و کمترین هزینه تولید کنند و توزیع کنندگان محصولات نیز باید ارتباط نزدیکی با سیاست‌های توسعه بازار تولیدکننده داشته باشند. با چنین نگرشی رویکردهای زنجیره تامین و مدیریت لجستیک پا به عرصه وجود نهاد.

در این میان، چگونگی مواجهه با تامین‌کنندگان و نحوه تعامل و همکاری با آنها، همواره یکی از مهمترین مسایل و دغدغه‌هایی بوده است که در بین تولیدکنندگان مختلف برای تامین مواد اولیه موردنیاز مطرح است. قطعا اتخاذ بهترین راهبرد در برخورد و قراردادهای بین تولیدکننده با تامین‌کنندگان یکی از مهمترین روشهای کاهش هزینه‌های تمام‌شده و افزایش سودآوری بنگاه تولیدی می‌باشد.

با توجه به اهمیت موضوع کاهش هزینه‌ها و منافع زیادی که اتخاذ راهبردهای صحیح به هنگام تامین مواد اولیه می‌تواند برای صنایع تولیدی کشور داشته باشد؛ آشنایی هرچه بیشتر تولیدکنندگان کشورمان با این موضوع می‌تواند باعث توانمندسازی و افزایش قدرت رقابت‌پذیری تولیدات ملی در مقابل رقبای داخلی و خارجی گردد.

از همین‌رو، کتاب حاضر که یکی از منابع جدید و پرمخاطب موضوع می‌باشد ترجمه گردیده است. در کتاب صفحه شطرنج خرید، به‌طور خلاصه، ۶۴ حوزه و ۶۴ روش جداگانه قابل کاربرد برای کلیه صنایع در مواجهه با تامین‌کنندگان را به نمایش می‌گذارد. این ۶۴ روش ماحصل دانش فنی ا.ت. کِرنی که یکی از شرکت­های پیشگام در مشاوره مدیریت در حوزه تدارکات است می‌باشد. این کتاب ارزشمند به وضوح ثابت می­کند که تمامی موقعیت­های تأمین منابع در کسب‌وکارها را می­توان با استفاده از یک راهبرد قابل انعطاف و آزمون و آزمایش شده مدیریت نمود.

چگونگی مواجهه با تامین‌کنندگان و نحوه تعامل و همکاری با آنها، همواره یکی از مهمترین مسایل و دغدغه‌هایی بوده است که در بین تولیدکنندگان مختلف برای تامین مواد اولیه موردنیاز مطرح است. قطعا اتخاذ بهترین راهبرد در برخورد و قراردادهای بین تولیدکننده با تامین‌کنندگان یکی از مهمترین روشهای کاهش هزینه‌های تمام‌شده و افزایش سودآوری بنگاه تولیدی می‌باشد.

کتاب حاضر یکی از منابع جدید و پرمخاطب موضوع کاهش هزینه‌ها و قیمت تمام‌شده محصول است. در این کتاب، متدولوژی جدید و مؤثر «صفحه شطرنج خرید» برای خرید و تامین مواد اولیه معرفی شده است که به‌طور خلاصه، ۶۴ حوزه و ۶۴ روش جداگانه قابل کاربرد برای کلیه صنایع در مواجهه با تامین‌کنندگان را به نمایش می‌گذارد. این ۶۴ روش ماحصل دانش فنی ا.ت. کِرنی که یکی از شرکت­های پیشگام در مشاوره مدیریت در حوزه تدارکات است می‌باشد. این کتاب ارزشمند به وضوح ثابت می­کند که تمامی موقعیت­های تأمین منابع در کسب‌وکارها را می­توان با استفاده از یک راهبرد قابل انعطاف و آزمایش شده مدیریت نمود.

فصل های این کتاب:

پیشگفتار

۱- خرید: مخمصه‌ای بزرگ؟

۱-۱- مقدمه

۱-۲- نتایج پژوهش: وضعیت فرایند خرید در صنایع 

۱-۲-۱- فرایند خرید در صنایع
۱-۲-۲- خرید اثربخش با پشتیبانی سیستم‌های اطلاعاتی
۱-۲-۳- ارتباط بیرونی هدفمند با تأمین‌کنندگان
۱-۲-۴- لزوم بررسی برنامه‌ریزی تقاضا و ظرفیت
۱-۲-۵- مشارکت کافی در مسائل راهبردی
۱-۲-۶- لزوم تقویت راهبردهای مناسب برای هر یک از مقولات تأمین منابع
۱-۲-۷- کارکنان فاقد صلاحیت
۱-۲-۸- کمبودهای تحلیلی

۱-۳- تغییر در الگوی خرید 

۱-۳-۱- متمرکز شدن روزافزون بر بازار تأمین‌کنندگان
۱-۳-۲- افزایش قیمت انرژی
۱-۳-۳- افزایش تقاضا برای منابع از سوی نظام‌های اقتصادی نوظهور

۲- از چهار راهبرد اصلی تا ۶۴ روش

۲-۱- مقدمه

۲-۲- مدیریت مخارج 

۲-۲-۱- مدیریت تقاضا
۲-۲-۲- تأمین مشترک منابع
۲-۲-۳- سفارشات در مقیاس اقتصادی
۲-۲-۴- دادهکاوی تجاری

۲-۳- تغییر ماهیت تقاضا 

۲-۳-۱- مدیریت ریسک
۲-۳-۲- نوآوری نفوذگرایانه
۲-۳-۳- داده‌کاوی فنی
۲-۳-۴- تعیین مجدد مشخصه‌ها

۲-۴- استفاده از رقابت میان تأمین‌کنندگان 

۲-۴-۱- جهانی‌سازی
۲-۴-۲- پیشنهاد مناقصه
۲-۴-۳- قیمت‌گذاری هدف
۲-۴-۴- بازنگری قیمت‌گذاری تأمین‌کننده

۲-۵- جستجوی مزیتهای مشترک با تأمین‌کننده 

۲-۵-۱- برنامه‌ریزی عملیات یکپارچه
۲-۵-۲- مدیریت زنجیره ارزش
۲-۵-۳- مشارکت در هزینه
۲-۵-۴- مشارکت در ارزش

۳- استفاده از صفحه شطرنج خرید

۳-۱- مقدمه 

۳-۲- اثر انگشت شرکت بر صفحه شطرنج خرید 

۳-۳- نمونهای از کاربرد صفحه شطرنج خرید 

۳-۳-۱- تامین‌کنندگان مربوط به ربع اول
۳-۳-۲- تامین‌کنندگان مربوط به ربع دوم
۳-۳-۳- تامین‌کنندگان مربوط به ربع سوم
۳-۳-۴- تامین‌کنندگان مربوط به ربع چهارم

۴- تشریح صفحه شطرنج خرید

مقدمه 

۴-۱- روشهای ردیف A از صفحه شطرنج خرید 

۴-۱-۱- کاهش تقاضا (A1)
۴-۱-۲- روش مدیریت توافقات (A2)
۴-۱-۳- برونسپاری تدارکات (A3)
۴-۱-۴- اتحادیه تأمین منابع (A4)
۴-۱-۵- مدیریت گلوگاه (A5)
۴-۱-۶- یکپارچهسازی عمودی (A6)
۴-۱-۷- تحلیل ریشه‌ای هزینه‌ها (A7)
۴-۱-۸- ابتکار در تقاضا (A8)

۴-۲- روشهای ردیف B از صفحه شطرنج خرید 

۴-۲-۱- مدیریت قرارداد (B1)
۴-۲-۲- مدیریت دائمی مخارج (B2)
۴-۲-۳- راهبرد اَبَر تأمین‌کننده (B3)
۴-۲-۴- کنسرسیوم خرید (B4)
۴-۲-۵- مدیریت چهارچوب خط‌مشی‌ها (B5)
۴-۲-۶- تنظیم هوشمندانه معاملات (B6)
۴-۲-۷- برنامه‌ریزی برای تأمین منابع (B7)
۴-۲-۸- استفاده از شبکه نوآوری (B8)

۴-۳- روشهای ردیف C از صفحه شطرنج خرید 

۴-۳-۱- سفارشات در مقیاس اقتصادی در سراسر خطوط تولید (C1)
۴-۳-۲- تثبیت تأمینکننده (C2)
۴-۳-۳- مدیریت دادههای اصلی (C3)
۴-۳-۴- دادهکاوی هزینهها (C4)
۴-۳-۵- الگوبرداری محصول (C5)
۴-۳-۶- الگوبرداری مرکب (C6)
۴-۳-۷- تجزیه محصول (C7)
۴-۳-۸- ارزیابی کارکردی (C8)

۴-۴- روشهای ردیف D از صفحه شطرنج خرید 

۴-۴-۱- سفارشات در مقیاس اقتصادی در سراسر مکانهای شرکت (D1)
۴-۴-۲- سفارشات در مقیاس اقتصادی برای تمامی نسل‌های محصول (D2)
۴-۴-۳- شفاف‌سازی مخارج (D3)
۴-۴-۴- استانداردسازی (D4)
۴-۴-۵- کاهش پیچیدگی (D5)
۴-۴-۶- الگوبرداری فرایند (D6)
۴-۴-۷- طراحی برای ساخت (D7)
۴-۴-۸- ارزیابی مشخصه‌ها (D8)

۴-۵- روشهای ردیف E از صفحه شطرنج خرید 

۴-۵-۱- تأمین منابع از سراسر جهان (E1)
۴-۵-۲- ساخت یا خرید (E2)
۴-۵-۳- گردآوری اطلاعات درباره بازار تأمینکننده (E3)
۴-۵-۴- فرایند فراخوان برای اطلاعات/فراخوان برای پیشنهادیه (E4)
۴-۵-۵- سازماندهی مشهود فرایند (E5)
۴-۵-۶- مدیریت مشترک ظرفیتها (E6)
۴-۵-۷- ردهبندی تأمینکنندگان (E7)
۴-۵-۸- پیکرهبندی مجدد زنجیره ارزش (E8)

۴-۶- روشهای ردیف F از صفحه شطرنج خرید 

۴-۶-۱- تأمین منابع از یک کشور ارزان (F1)
۴-۶-۲- کشف بهترین منطقه (F2)
۴-۶-۳- مزایدههای معکوس (F3)
۴-۶-۴- کسب پیشنهادات صریح درباره قیمتها (F4)
۴-۶-۵- مدیریت موجودی توسط فروشنده (F5)
۴-۶-۶- مدیریت مجازی موجودیها (F6)
۴-۶-۷- مدیریت تداومپذیری (F7)
۴-۶-۸- تسهیم عواید (F8)

۴-۷- روشهای ردیف G از صفحه شطرنج خرید 

۴-۷-۱- مدلسازی قیمت بر مبنای هزینه (G1)
۴-۷-۲- تحلیل رگرسیون هزینه (G2)
۴-۷-۳- الگوی قیمت (G3)
۴-۷-۴- هزینه کل مالکیت (G4)
۴-۷-۵- توسعه تأمین‌کنندگان (G5)
۴-۷-۶- تدبیر چرخه عمر کامل (G6)
۴-۷-۷- مشارکت مبتنی بر پروژه (G7)
۴-۷-۸- تسهیم سود (G8)

۴-۸- روشهای ردیف H از صفحه شطرنج خرید 

۴-۸-۱- قیمتگذاری عملکرد خطی (H1)
۴-۸-۲- تحلیل عوامل تشکیل‌دهنده هزینه (H2)
۴-۸-۳- قیمت‌های غیردستهای (H3)
۴-۸-۴- استفاده از عدمتعادل بازار (H4)
۴-۸-۵- برنامه‌ای برای قابلیت تأمین‌کننده (H5)
۴-۸-۶- کاهش هزینه‌های مشترک (H6)
۴-۸-۷- تأمین منابع بر مبنای ارزش (H7)
۴-۸-۸- اتحاد راهبردی (H8)

۵- کلام آخر